Свята “Гуканне вясны”
Дата: 16.03.2024
Тып: пазакласнае мерапрыемства
Мэта: валоданне вучнямі ўменнямі здзейсняць рэканструкцыю (пастаноўку) беларускага народнага свята “Гуканне вясны”.
Задачы:
1. садзейнічаць знаёмству вучняў з асаблівасцямі свята “Гуканне вясны”, паказаць багацце веснавых традыцый Усходняга Палесся.
2. садзейнісаць развіццю творчых задаткаў, эстэтычнага густу, навыкам калектыўнага выканання беларускіх народных песень, папаўненню і актывізацыі беларускага слоўнікавага запасу;
3. сродкамі беларускага музычнага фальклору садзейнічаць выхаванню любові і павагі да сваёй спадчыны; выхаванню патрыятызму, нацыянальнай самасвядомасці.
Абсталяванне: беларускія народныя касцюмы, музычныя інструменты: баян, бубен, трашчоткі, дудкі.
Музычны матэрыял:
1. “Гаспадынка-бабка, павярніся крутка” бел. нар. песня
2. “Сонейка, сонейка, выгляні ў аконейка” бел. нар. песня
3. “Ладачкі, ладушкі, прыляцелі птушкі” бел. нар. песня
4. “Жавароначкі, прыляціце” бел. нар. песня
5. “Лявоніха” бел. нар. танец
6. “Полька-бабачка” бел. нар. танец
На сцэну выходзяць дзяўчаты і хлопцы, спяваюць песню:
1. Гаспадынка-бабка, павярніся крутка.
Вясна, красна на ўвесь свет!
2. Масці кладку, да заві ў хатку.
Вясна, красна на ўвесь свет!
3. Кілбасы ў куточку вісяць на пруточку.
Вясна, красна на ўвесь свет!
4. Прыстаўляй драбіну, лезь па саланіну.
Вясна, красна на ўвесь свет!
Дзяўчына: Блаславіце, добры людзі вясну-красну загукаці!
Дзяўчына: Люту зімачку замыкаці!
Дзяўчына: Вясну-красную на вулачку!
Дзяўчына: Люту-зімачку ў каморачку! Гу-у-у!
Водзяць карагод. Спяваюць:
Сонейка, сонейка, выгляні ў аконейка,
Каб нам стала цёпленька, весела гуляючы,
Песенькі спяваючы,
Пад хаткаю седзячы, лусту хлеба дзержачы
Свяці, свяці, сонейка, каб нам было цёпленька.
Гой-гой-гой-гой!
Дождж, дождж перастань, паеду ў Растань,
Дождж, дождж секані, паеду на кані.
Гой-гой-гой-гой!
Дзяўчынка: Благаславі, Божа, вясну гукаці!
Хлопец: На ціхае лета, на буйнае жыта!
Дзяўчынка: На травачкі зялёныя, кветачкі чырвоныя!
Хлопец: На лён валакністы, на ячмень залацісты!
Хлопец: Ой, вясна, вясна, вясёлая,
Нарасла трава зялёная!
Дзяўчынка: Прыйдзі, вясна на светлыя дзянёчкі,
На цёплыя травы, на белыя росы!
Хлопец: Да ўзвесялі ўсе горачкі, даліначкі!
Хлопец: Ідуць хлопчыкі страляючы,
А дзевачкі – спяваючы! Г-у-у!
З гурта выходзіць Дзяўчынка-Вясна ў суправаджэнні дзяўчат. Дзяўчаты пачынаюць упрыгожваць Вясну, надзяваць святочнае адзенне, галаўны ўбор, даюць у рукі кветкі.
1-я дзяўчынка: Едзе Вясна на залатым кані у зялёным саяне.
2-я дзяўчынка: Вязе Вясна ясныя дзянёчкі.
3-я дзяўчынка: Частыя дажджочкі!
4-я дзяўчынка: Шаўковыя травачкі, прыгожыя кветачкі.
1-ы хлопчык: Ай, вясна, ай красна, а што ты нам прынясла?
Ці па яечку? Ці па піражочку?
Вясна: Малым дзеткам па яечку,
Красным дзеўкам па вяночку,
Старым людзям па кіёчку.
2-і хлопчык: Ай, вясна, ай красна, а што ты нам прынясла?
Ці сала кусочак? Ці масла брусочак?
Вясна: Я прынесла на зямліцу – травіцу,
На травіцу – расіцу,
На дрэўца – лісточак,
На дзяўчат – вяночак.
Вясна: А ведаеце, што вясну птушка на крылах прыносіць.
Усе: Якая птушка?
Вясна: А вось адгадайце! Хто ў чырвоных ботах ходзіць па балотах?
Дзеці (разам): Гэта бусел!
Дзеці (разам): Бусел на гары – вясна на двары!
“Ладачкі, ладушкі”
Ладачкі, ладушкі, прыляцелі птушкі,
Селі на варотах у чырвоных ботах.
Боты паскідалі, кругом паляталі,
Сталі сакатаці, каб ім есці даці.
Прынясу ім жыта, будуць птушкі сыты,
Пасыплю гароху, хай ядуць патроху.
Дзяўчынка: Жаўручок прылятае на праталінку.
Хлопчык: Шпак – на прагалінку.
Дзяўчынка: Жораў – з цяплом.
Хлопчык: А ластаўка – з лістом.
Дзеці бяруць вялікую хустку, у якой знаходзіцца печаныя булачкі. Падкідваюць іх угору,
спяваюць песню:
Жавароначкі, прыляціце,
Цёпла лецейка прынясіце,
А зімачку прыбярыце.
Бо зімачка надаела,
Нам хлебушак пераела. У-у-у.
Жавароначкі, прыляціце,
Зямлю-матушку абудзіце,
І дожджыкам напаіце.
Каб травачкі парасцілі,
Каб волікаў накармілі. У-у-у.
Жавароначкі, прыляціце,
Цёпла лецейка прынясіце,
А зімачку прыбярыце.
Бо зімачка надаела,
нам хлебушак пераела. У-у-у.
Дзеці выконваюць беларускія народныя танцы “Лявоніха”, “Полька-бабачка”
